Δικαστικές Αποφάσεις
Τα τροχαία ατυχήματα και κυρίως αυτά που επιφέρουν σοβαρούς τραυματισμούς ή/και θανάτους, εμπεριέχουν πολύ ανθρώπινο πόνο των παθόντων και των εγγυτέρων συγγενών τους. Καταστρέφονται ανθρώπινες υπάρξεις, ζωές, οικογένειες διαλύονται. Η αποζημίωση των θυμάτων και των συγγενών τους συμπορεύεται με την ηθική δικαίωσή τους και με την ανάδειξη της ευθύνης του υπαιτίου στην επέλευση του ατυχήματος, γεγονός που αποτελεί και δικό μας καθήκον. Η παρουσία μας στις ασφαλιστικές εταιρείες, στα πολιτικά και ποινικά δικαστήρια είναι καταλυτική προς τις παραπάνω κατευθύνσεις. Σκοπός μας είναι να μεταδώσουμε αυτά που βιώσατε ή βιώνετε, τα οποία είναι μοναδικά για τον καθένα. Με βάση τα παραπάνω, το εύλογο συμπέρασμα είναι ότι το κάθε τροχαίο ατύχημα έχει μοναδικότητα, τόσο ως προς τις συνθήκες τέλεσής του όσο και ως προς τους τραυματισμούς. Και ναι μεν η κρατούσα νομολογία (προηγούμενες δικαστικές αποφάσεις επί του ίδιου θέματος) αποτελούν ένα οδηγό για τον δικαστή, πλην όμως, αυτός ο οδηγός δεν είναι δεσμευτικός. Πιο κάτω παρατίθενται ενδεικτικά αποφάσεις δικαστηρίων σχετικά με τροχαία ατυχήματα, ώστε να έχετε μία σχετική γνώση πώς αποφασίζουν τα δικαστήρια.
Κράνος
Μέθη
Ναρκωτικά
- 363/2020 Μ.Πρ.Αθ. Οδηγός μοτοσυκλέτας με κάνναβη σε αίμα στα ούρα. Από την ανάλυση σε αίμα και ούρα, που ήταν ποιοτική και όχι ποσοτική, δεν μπορεί να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα για το εάν ο οδηγός ήταν υπό την επήρεια ουσιών.
- 1081/2002 Α.Π.: Μέθη οδηγού άσχετος - δεν ευρίσκεται σε αιτιώδη συνάφεια με την πρόκληση του ατυχήματος.
- 133/2004 Π.Πρ.Βόλου: Αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της παράβασης του ΚΟΚ και του επελθόντος αποτελέσματος: Η παράβαση των διατάξεων του ΚΟΚ δεν θεμελιώνει αυτή καθεαυτή υπαιτιότητα στην επέλευση του ατυχήματος.
- 414/2004 Μ.Πρ.Πατρών: Μέθη και των δύο οδηγών - ανυπαίτιος ο θανών για το ατύχημα παρόλο που είχε ποσότητα αλκοόλ 1,42 γρ./λίτρο – ο άλλος οδηγός είχε 1,38 γρ./λίτρο!
- 97/1999 Βούλευμα Συμβ. Πλημ/κων Καστοριάς: Η μη έγγραφη και εμπρόθεσμη κοινοποίηση του αποτελέσματος της τοξικολογικής εξέτασης στον ενδιαφερόμενο κατηγορούμενο καθιστά την πράξη αυτή της προδικασίας απόλυτα άκυρη, γιατί αποστερείται ο κατηγορούμενος του δικαιώματος να υπερασπιστεί εαυτό του με την άσκηση του δικαιώματός του να επανεξεταστεί το δεύτερο δείγμα αίματος.
- 2035/2005 Εφ.Αθ.: Εφόσον δεν τηρήθηκε η διαδικασία ακριβούς ποσοτικού προσδιορισμού της αλκοόλης στο αίμα του οδηγού, δεν υπάρχει απόδειξη ότι αυτός τελούσε κατά το χρόνο του ατυχήματος υπό την επήρεια οινοπνεύματος. Αντιθέτως από το τεστ εκπνοής οδηγού το οποίο, ενόψει του ότι δεν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες, λαμβάνεται υπόψη κατά την παρούσα πολιτική δίκη για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, σε συνδυασμό με τα λοιπά έγγραφα, προκύπτει ότι η ελάχιστη ποσότητα αλκοόλ στο αίμα του οδηγού δεν επέδρασε στην οδική συμπεριφορά του.
- Βούλευμα 93/2001 Συμβ.Πλημκών Ρόδου: Μέθη οδηγού - Αίτηση ακύρωσης κλητήριου θεσπίσματος λόγω έλλειψης γνωστοποίησης του αποτελέσματος της τοξικολογικής εξέτασης στον κατηγορούμενο.
- Βούλευμα 78/2002 Συμβ. Πλημ/κών Γιαννιτσών (και υπόδειγμα αίτησης κατηγορουμένου): Μέθη - Ακύρωση πράξης εξέτασης μέθης κατά το στάδιο της προδικασίας. Απόλυτη ακυρότητα πράξης της εξέτασης του αίματος οδηγού για προσδιορισμό αλκοόλ (ενώ η έκθεση αιμοληψίας βεβαιώνει τη λήψη δύο δειγμάτων στο εργαστήριο φθάνει μόνο το ένα).
- 587/2005 Α.Π.: Επιτρέπεται η συνεκτίμηση και άλλων αποδεικτικών στοιχείων ως δικαστικών τεκμηρίων για τη συναγωγή συμπεράσματος ότι ο οδηγός τελούσε υπό την επίδραση οινοπνεύματος, όταν δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία διαπιστώσεως του οινοπνεύματος.
- 1476/2004 Εφ.Αθ.: Η απόδειξη ότι ο οδηγός του ζημιογόνου αυτοκινήτου τελούσε υπό την επίδραση τοξικών ουσιών δύναται να προκύψει και από άλλα αποδεικτικά μέσα, που αναφέρονται στην απόφαση του δικαστηρίου της ουσίας, και όχι κατ' ανάγκη από την ανωτέρω Υ.Α., η εφαρμογή της οποίας δεν αποτελεί αποκλειστικό τρόπο διαγνώσεως ότι ο οδηγός τελεί υπό την επίδραση τοξικών ουσιών.
- 750/2001 Βούλευμα Συμβ. Πλημ/κών Θεσ/κης: Ακύρωση πράξης εξέτασης μέθης κατά το στάδιο της προδικασίας. Απόλυτη ακυρότητα (δεν έγινε αιμοληψία παρά μόνο τεστ εκπνοής).
- 1008/2009 Εφ.Αθ.: Η ύπαρξη στο αίμα του ενάγοντος οινοπνεύματος σε ποσοστό 2,39 γρ. ανά λίτρο αίματος και το γεγονός ότι είχε αναπτύξει ταχύτητα ανώτερη από την επιτρεπόμενη, ακόμη και εάν εκληφθούν ως αληθινά, δεν αποδείχθηκε ότι τελούν σε αιτιώδη συνάφεια με το ατύχημα (παραβίαση STOP από έτερο οδηγό).
- 8865/2000 Εφ.Αθ.: με την οποία κρίθηκε ότι στο αίμα του θανόντος βρέθηκαν μεταβολίτες της ινδικής κάνναβης καθώς και η παρουσία μορφίνης και κωδείνης, χωρίς όμως να αποδίδεται στον θανόντα ότι τελούσε υπό την επήρεια αυτών των ουσιων. Αυτά, ανεξάρτητα του ότι και αν ακόμη τελούσε υπό την επίδραση των ουσιών αυτών, και πάλι δεν θα βάρυνε αυτόν καμία υπαιτιότητα για το ατύχημα, αφού η οδηγική του συμπεριφορά ήταν η ενδεδειγμένη.
- 383/2002 Μ.Πρ.Θεσπρ.: κρίθηκε ότι η ανεύρεση οπιωδών ουσιών στο αίμα του οδηγού δεν αποδεικνύει ότι αυτός τελούσε υπό την επήρεια των ουσιών αυτών, αφού το αποτέλεσμα της τοξικολογικής δεν θεωρείται αξιόπιστο δεδομένου ότι δεν τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις του νόμου, δηλ. το αποτέλεσμα της τοξικολογικής εξέτασης δεν κοινοποιήθηκε εγκαίρως στον οδηγό.
- 1851/2018 Μ.Πρ.Αθ.: Αποκλειστική υπαιτιότητα ηλικιωμένης πεζής η οποία επιχείρησε να διασχίσει οδοστρωμα νύχτα εκτός διαβάσεων και φορώντας μαύρα ρούχα, ανυπαίτιος οδηγος μοτ/τας, τα διάκενα στις νησίδες δεν σημαίνει ότι είναι ασφαλή για τη διελευση πεζών, που πρέπει να χρησιμοποιούν αποκλειστικά τις διαβάσεις. Ποσότητα αλκοόλ 0,44 γρ./λίτρο στο αίμα οδηγού δεν τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με το ατύχημα.
- 1615/2017 Εφ.Αθ.: Εξαίρεση από ασφαλιστική κάλυψη λόγω μέθης: ο ασφαλιστής δεν δικαιούται να στραφεί αναγωγικά κατά του κυρίου και μη οδηγού του ζημιογόνου οχήματος, αν τον τελευταίο δεν βαρύνει υπαιτιότητα σε σχέση με το γεγονός ότι ο οδηγός του αυτοκινήτου βρισκόταν υπό την επήρεια οινοπνεύματος.
- 1009/2018 Μ.Πρ.Αθ.: Μέθη οδηγού - οι ιδιοκτήτριες του ζημιογόνου οχήματος δεν γνώριζαν ούτε μπορούσαν να γνωρίζουν τη μέθη του οδηγού - απορρίπτει παρεμπίπτουσα αγωγή ασφαλιστικής εταιρείας κατά ιδιοκτητών. Υπαιτιότητα 60% σε πεζό (ευρισκόμενο υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών) και 40% για οδηγό (μέθη οδηγού).
- 847/2015 Α.Π.: Ο ιδιοκτήτης οχήματος πρέπει κατ΄ ένσταση να επικαλεσθεί και να αποδείξει ότι δεν βαρύνεται με υπαιτιότητα διότι δεν γνώριζε ούτε μπορούσε να γνωρίζει ότι ο οδηγός δεν ήταν ικανός για οδήγηση επειδή τελούσε υπό την επίδραση οινοπεύματος.
- 779/2010 Α.Π.: ΜΕΘΗ ΟΔΗΓΟΥ 1,40 ο/οο άσχετη με την πρόκληση ατυχήματος - έλλειψη αιτιώδους συνάφειας.
- 2542/2020 Εφ.Αθ.: Η εμφάνιση μεταβολίτη της κάνναβης στο αίμα και η εμφάνισή της στα ούρα δείχνει ότι η τοξική ουσία είχε μεταβολισθεί και δεν τελούσε ο οδηγός υπό την επίδραση αυτής κατά την οδήγηση.
- 489/2003 Εφ.Πατρών: Η παράλειψη του παθόντος να φέρει κράνος κατά τη στιγμή της σύγκρουσης δεν συνδέεται αιτιωδώς με την σωματική βλάβη που υπέστη, αφού εκτός από το ελαφρό θλαστικό τραύμα στο άνω χείλος δεν τραυματίστηκε στο κεφάλι και οι επίδικες αξιώσεις σχετίζονται και προέρχονται από τον τραυματισμό στη δεξιά κνήμη και το αριστερό ισχίο. Έλλειψη κράνους δεν τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με τον τραυματισμό στο κεφάλι και αυτό διότι λόγω του είδους της σύγκρουσης το αποτέλεσμα του τραυματισμού του στο κεφάλι και οι εξ αυτού συνέπειες θα επέρχονταν ακόμη και εάν φορούσε κράνος. …Η χρήση προστατευτικού κράνους δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να αποτρέψει τον επελθόντα τραυματισμό του, αντίθετα μάλιστα η χρήση του στην περίπτωση αυτή θα τον σκότωνε, λόγω της σφοδρότητας της σύγκρουσης και του καθέτου χτυπήματος της κεφαλής του στο οδόστρωμα. Σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης, αλλά και με πάγια νομολογία των Δικαστηρίων, πολλές φορές σε βίαιες προσκρούσεις στο οδόστρωμα το κράνος δρά σαν αμβλύ όργανο και επιφέρει μεγαλύτερες ζημιίες σε αυτόν που το φοράει (775/2003 Μ.Πρ.Αθ., 554/2004 Εφ.Αθ., 394/2002 Εφ.Αθ. και 31249/95 Μ.Πρ.Θεσ/κης)
- 1984/2017 Μ.Πρ.Αθ.: Απορρίπτει ένσταση συντρέχοντος πταίσματος για κράνος – δεν έφερε κράνος, αλλά δεδομένου του είδους της σύγκρουσης τα κατάγματα προσώπου που υπέστη δεν συνδέεται αιτιωδώς με την έλλειψη κράνους - το κράνος λειτουργεί σε τέτοιες περιπτώσεις ως αμλυ θλαστικό όργανο.
- 1588/2014 Α.Π.: Το κρανος σε σφοδρη σύγκρουση ή πτώση περιορίζει την έκταση των τραυματισμών στο κεφάλι αλλά δεν τα αποτρέπει πάντοτε εντελώς. Αν από το είδος και τρόπο επέλευσης των σωματικών κακώσεων η χρήση του κράνους δεν ήταν ικανή να αποτρέψει το αποτέλεσμα του θανάτου ή τραυματισμού, τότε λείπει η αιτιώδης συνάφεια και η παράλειψη χρήσης κράνους δεν μπορεί να θεμελιώσει συνυπαιτιότητά του.
Παράσυρση Πεζού
Η παράσυρση πεζών από οχήματα επιφέρει συνήθως βαριές σωματικές κακώσεις ή και θάνατο. Αυτό συμβαίνει διότι το όχημα με τον όγκο και το βάρος του είναι δυνητικά θανατηφόρο όπλο. Αυτή η γενική παραδοχή συναντάται στην ελληνική και ξένη νομολογία, είναι δε σύμφωνη με την κοινή πείρα και λογική. Ο οδηγός του οχήματος πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός στην οδήγησή του. Για την κατανομή της υπαιτιότητος στην κατηγορία αυτή έχουν συμβολή διάφοροι παράγοντες, όπως η ταχύτητα του οχήματος, η απόσταση που αντιλήφθηκε ή μπορούσε να αντιληφθεί ο οδηγός τον πεζό, η απόσταση πεζού από το αυτοκίνητο όταν εισήλθε στο οδόστρωμα, η εν γένει ορατότητα της οδού, η ταχύτητα του πεζού κλπ.
- 2763/2010 Μ.Πρ.Αθ.: Αποκλειστική υπαιτιότητα οδηγού αγνώστου δικύκλου, πεζός 79χρονος, βρισκόταν μισό μέτρο από το πεζοδρόμιο.
- 593/2007 Εφετείο Κρήτης: Παράσυρση πεζού στο έρεισμα σε ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟ. Αποκλειστική υπαιτιότητα οδηγού αυτοκινήτου.
- 1275/2005 Επ.Συγκ.Δ. 2005, σελ 567: Παράσυρση πεζού εκτός διαβάσεων δεν τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με το ατύχημα - Αποκλειστική υπαιτιότητα οδηγού αυτοκινήτου.
- 1934/2014 Μ.Πρ.Αθ.: Παράσυρση πεζού εκτός διαβάσεων δεν τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με το ατύχημα - Αποκλειστική υπαιτιότητα οδηγού αυτοκινήτου.
- 2183/2015 Εφ.Αθ.: Παράσυρση πεζού εκτός διαβάσεων δεν τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με το ατύχημα - Αποκλειστική υπαιτιότητα οδηγού αυτοκινήτου.
- 2466/2014 Μ.Πρ.Αθ.: Παράσυρση ηλικιωμένης πεζής εκτός διαβάσεων που δεν υπήρχαν στο σημείο. Αποκλειστική υπαιτιότητα οδηγού αυτοκινήτου.
- 3212/2014 Μ.Πρ.Αθ.: Παράσυρση πεζής ενώ βρισκόταν στο μέσο της οδού επί της διαχωριστικής γραμμής. Αποκλειστική υπαιτιότητα οδηγού δικύκλου.
- 1851/2018 Μ.Πρ.Αθ.: Αποκλειστική υπαιτιότητα ηλικιωμένης πεζής, η οποία επιχείρησε να διασχίσει οδόστρωμα νύκτα εκτός διαβάσεων και φορώντας μαύρα ρούχα, ανυπαίτιος οδηγός μοτ/τας. Τα διάκενα στις νησίδες δεν σημαίνει ότι είναι ασφαλή για τη διέλευση πεζών που πρέπει να χρησιμοποιούν αποκλειστικά τις διαβάσεις. Ποσότητα αλκοόλ 0,44 γρ./λίτρο στο αίμα οδηγού δεν τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με το ατύχημα.
- 61/2019 Μ.Πρ.Αθ.: Παράσυρση πεζής που είχε διασχίσει το μεγαλύτερο μέρος του οδοστρώματος, παραβίαση ερυθρού σηματοδότη από οδηγό δικύκλου. Το γεγονός ότι διέσχιζε το οδόστρωμα από σημείο που δεν υπάρχει διάβαση πεζών (η οποία ήταν πιο πίσω, στο σημείο του σηματοδότη που παραβίασε ο οδηγός) δεν τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με το ατύχημα.
Σύγκρουση Οχημάτων
- 282/2007 Εφ.Κέρκυρας: Η διάταξη του άρθρου 16 § 9 Κ.O.K. που επιβάλλει την υποχρέωση να κινούνται στο δεξί άκρο του οδοστρώματος τέθηκε για τη διευκόλυνση της καλής κυκλοφορίας των οχημάτων και όχι για την αποφυγή συγκρούσεων. Ένσταση συντρέχοντος πταίσματος ΑΚ 330 συνεπιβάτη που γνώριζε την έλλειψη άδειας ικανότητας οδηγού - Απορριπτέα. Δεν τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με την πρόκληση του ατυχήματος. Ηθική Βλάβη 250.000 € και Αποζημίωση άρθρου 931 ΑΚ 200.000 €
- 1678/02 Εφ.Αθ.: Η διάταξη του άρθρου 16 § 9 Κ.Ο.Κ. που επιβάλλει την υποχρέωση να κινούνται στο δεξί άκρο του οδοστρώματος τέθηκε για τη διευκόλυνση της καλής κυκλοφορίας των οχημάτων και όχι για την αποφυγή συγκρούσεων.
- 3973/2010 Μ.Πρ.Αθ.: Αποκλειστική υπαιτιότητα του εκ του STOP προερχόμενου. Παραχώρηση προτεραιότητας σημαίνει ότι ο κανονικά κινούμενος οδηγός δεν πρέπει να υποχρεωθεί να μεταβάλλει απότομα την κατεύθυνση ή την ταχύτητά του.
- 9/1987 Εφ.Θεσ/κης: Αποκλειστική υπαιτιότητα του εκ δεξιών προερχόμενου.
- 4107/1986 Μ.Πρ.Θεσ/κης: Αυτοκίνητο που μπήκε πρώτο σε συμβολή οδών χωρίς σήμανση όπου σχηματίζεται Τ είχε αποκτήσει προτεραιότητα διέλευσης - προτεραιότητα του εκ δεξιών ερχόμενου νοείται μόνο επί ταυτόχρονης εισόδου στη διαστάυρωση.
- 9197/1996 Εφ.Αθ. Επ.Σ.Δ. 1998, σελ 540: Προτεραιότητα έχει ο εισελθών πρώτος στη διασταύρωση.
- 2337/1991 Εφ.Θεσ. Επ.Σ.Δ. 1992, σελ. 223: «σε χωρίς σήμανση ισόπεδο οδικό κόμβο (διασταύρωση) η προτεραιότητα ανήκει στον από δεξιά κινούμενο, ο δε από αριστερά ερχόμενος οφείλει να διακόψει την ταχύτητα του οχήματός του για να διέλθει ο άλλος. Δεν ορίζεται ούτε από την παραπάνω διάταξη του ΚΟΚ ούτε από άλλη ότι η προτεραιότητα σε ισόπεδο κόμβο ανήκει σ' εκείνον που εισέρχεται πρώτος σε αυτόν, που θα ισοδυναμούσε με «αγώνα δρόμου» αφού εκείνος που θα είχε την μεγαλύτερη ταχύτητα θα εισερχόταν κατά κανόνα πρώτος στη διασταύρωση. Τούτο θα σήμαινε ότι οι διατάξεις του ΚΟΚ θα ήταν σχεδόν περιττές.»
- 189/2010 Εφ.Λαμίας, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ: παραχώρηση προτεραιότητας είναι η υποχρέωση εκείνου που οδηγεί όχημα να μη συνεχίσει ή επαναλάβει την κίνηση, εάν με αυτόν τον τρόπο θα υποχρέωνε τους οδηγούς άλλων οχημάτων να μεταβάλουν απότομα την ταχύτητα των οχημάτων τους. Αποκλειστική ωστόσο υπαιτιότητα του ενός οδηγού, ο οποίος ενώ στερείτο της σχετικής άδειας ικανότητας οδηγού όταν έγινε το ατύχημα, δεν οδηγούσε με διαρκώς τεταμμένη την προσοχή του το όχημά του, αλλά κινούσε τούτο με υπερβολική για τις συγκεκριμένες περιστάσεις, ταχύτητα, όταν προσέγγισε τη διασταύρωση, παραλείποντας οιονδήποτε αποφευκτικό ελιγμό για να αποφύγει τη σύγκρουση. Καμιά ευθύνη του έτερου οδηγού, καίτοι δεν είχε προτεραιότητα, δεδομένων των συνθηκών.
- 2274/2013 Μ.Πρ.Αθ: Αποκλειστική υπαιτιότητα του οδηγού του αυτοκινήτου παρά την έλλειψη σύγκρουσης με τον παθόντα δικυκλιστή
- 424/2018 Μ.Πρ.Αθ.: Δεν ορίζεται ούτε από την παραπάνω διάταξη του ΚΟΚ ούτε από άλλη ότι η προτεραιότητα σε ισόπεδο κόμβο ανήκει σ' εκείνον που εισέρχεται πρώτος σε αυτόν.
- 439/2017 Μ.Πρ.Αθ.: Αποκλειστική υπαιτιότητα οδηγού που ξεκίνησε την πορεία του από στάση από το δεξιό μέρος της οδού και εισήλθε στην οδό ενεργώντας απότομο ελιγμό αριστερά και συγκρούστηκε με ομορροπως κινουμένη μοτ/τα. Ο οδηγός της μοτ/τας τροχοπέδησε αλλά δεν κατάφερε να αποφύγει τη σύγκρουση - ίχνη τροχοπέδησης 11,5 μέτρων αντιστοιχούν σε ταχύτητα 50 χλμ. ώρα. Συντρέχον πταίσμα λόγω έλλειψης κράνους ως προς την πρόκληση του τραυματισμού του στο κεφάλι (θλαστικά τραύματα μετώπου, οφρυος, κεφάλης) - είχε και άλλες σωματικές βλάβες. Το ποσοστό συνυπαιτιότητας λαμβάνεται υπόψη μόνο ως προς τα κονδύλια που αφορούν στα τραύματα κεφαλής με τα οποία η παράλειψη του συνδέεται αιτιωδώς και όχι ως προς τις λοιπές σωματικές κακώσεις.